آن وقت می‌شود ما هم کنسرت داشته باشیم…

موسیقی هنر دقیقی است/هنر موسیقی، تلفیقی از دانش، اندیشه و فطرت خداداد است/محفل خوانندگی/نقاره خانه امام رضا (ع)

 

موسیقی و شاید بتوان گفت هنر در انقلاب اسلامی جایگاه خود را بخوبی پیدا نکرده است. و شاهد کش و قوس های فراوان در این مقوله میان جریانات مختلف هستیم. گروه فرهنگی بیدار دز قصد دارد در چند مطلب متوالی به تبیین نظرات صاحب نظران در زمینه موسیقی ، اجرای کنسرت ها و… بپردازد. مطلب زیر چکیده ای از سخنان مقام معظم رهبری و برداشتی از سخنان امام جمعه مشهدحضرت  آیت الله علم الهدی میباشد.

موسیقی هنر دقیقی است

اساسا موسیقی که در تقسیم‌بندی‌های علوم قدیم، از شعب ریاضی است و چون با دقت و محاسبه و اندازه‌گیری دقیق سر و کار دارد، جزو بخش‌های دانش ریاضی محسوب می‌شود. هنر دقیقی است.

البته امروز که اروپایی‌ها و غربی‌ها در باب موسیقی پیشرفت‌های زیادی کرده‌اند و قواعد دقیق و منظم وضع نموده‌اند، وضعیت طور دیگری است. در گذشته که صحبت از مسائل مبتلابه امروز موسیقی نبود و بدیهه‌نوازی و بدیهه‌خوانی رواج داشت، خواننده‌ای بنای خواندن می‌گذاشت و نوازنده هنرمندی هم که بغل دست او نشسته بود، به نواختن می‌پرداخت. نوازنده اصلا از قبل نمی‌دانست که خواننده چه می‌خواهد بخواند؛ لذا تا خواننده برای خواندن دهان باز می‌کرد او هم ساز خود را کوک می‌نمود و به هم‌نوایی مشغول می‌شد. یعنی هیچ قاعده‌ای که بر مبنای آن نت نوشته‌ای وجود داشته باشد، در کار نبود.

من در این زمینه‌ها تجربه و آشنایی ندارم. اما از کسانی که از اهلیت در این هنر برخوردار بوده‌اند، شنیده‌ام حتی در زمان متداول‌نشدن نت، آنان که در امر نوازندگی یا خوانندگی فعال بودند، طبق فطرت و ذوقی سلیم، نظم منطقی را در کار معمول می‌داشته و قواعد را رعایت می‌کرده‌اند.

هنر موسیقی، تلفیقی از دانش، اندیشه و فطرت خداداد است

هفت دستگاه اصیل موسیقی و دستگاه‌های فرعی آن، که تنها مربوط به موسیقی ایرانی نیست، بلکه در همه آهنگ‌های جهان وجود دارد، به گونه‌ای تکوین یافته، که هر صدایی شما در بیاورید، در یکی از آن دستگاه‌هاست. و در واقع همه آهنگ‌های غربی و شرقی در مجموعه این دستگاه‌ها می‌گنجد اگر توجه داشته باشید، مقام‌ها و گوشه‌های مختلف هر دستگاه از بدو شروع تا نقطه پایان، روند منظمی را طی می‌کنند؛ یعنی از جایی آغاز می‌شوند؛ فرود می‌آیند، فراز دارند تا جایی که تمام می‌شوند.

بدین ترتیب می‌توان نتیجه گرفت: هنر موسیقی، تلفیقی از دانش، اندیشه و فطرت خداداد است‌ که مظهر فطرت خدادادی در درجه اول، حنجره انسان‌ها و در درجه دوم سازهاست که به دست انسان‌ها ساخته شده است. همه اینها مبین حکمفرما بودن نظم در این هنر است.

پس می‌بینید که پایه، پایه الهی است..

اما بی آنکه دنبال خیال‌پردازی بروم، در عالم واقع، صدایی که از حنجره خواننده صادر می‌شود، با یک پایه الهی و خلقی که مربوط به خدای متعال است، مانند بنا مستحکم و وسیع، پر جاذبه و رنگین شکل می‌گیرد. اولین نتیجه‌ای که این بیان دارد، آن است که ما این هنر را در راه خدا مصرف کنیم.

محفل خوانندگی و حضور متدینین برای شنیدن موسیقی پاک

در منطقه‌ای که تاریخ موسیقی ما در آن شکل گرفته است، موسیقی معنای صحیح ندارد. شما باید به آن معنا و مفهوم صحیح بدهید؛ و در واقع باعث نجات آن شوید. حرف من با موسیقی‌دان‌ها این است که موسیقی را به سمت معنا و هدف‌های متعالی ببرید؛ هدف‌ها فراتر از هدف عیاشی فلان عاشق کذایی که بهمان معشوقه کذایی‌تر را دوست می‌داشته و چون مورد بی اعتنایی وی قرار گرفته و دلش شکسته است، می‌خواهد پای فلان ساز بنشیند و در اثر آهنگ و ترانه سوزناک، اشک از فراق بریزد

! چنین هدفی در استعمال موسیقی ارزشمند نیست

چه ارزشی دارد که به خواهش دل یک نفر بسازند و بخوانند و بنوازند و آن اندیشه ریاضی و محاسبه علمی و منطقی را – که اعتبار موسیقی است – چنین خوار و ذلیل کنند؟! بلکه برای هدف متعالی باشد. اگر چنین باشد، آن وقت می‌شود موسیقی را پاک و مقدس نامید. آن وقت می‌شود ما هم مثل غربی‌ها کنسرت داشته باشیم (عنوانش را مثلا محفل خوانندگی بگذاریم، تا اصطلاح غربی به کار نبرده باشیم) که مردم – اعم از معمولی و متدین – بلیت تهیه کنند و برای شنیدن ساز و آواز شما، به آن محفل بیایند.(مقام معظم رهبری ).

در همین راستا آیت الله علم الهدی بیان میدارند: مسئله کنسرت مسئله موسیقی نیست. موسیقی حلال یا حرام و مربوط به مراجع تقلید و مقام معظم رهبری است و فتوا دادند و شما مقلد هر مرجعی که هستید طبق فتوای مرجع عمل کنید، این مهم نیست آنچه که مهم است حاشیه کنسرت است،

بنده نه تنها با نقاره خانه امام رضا(ع) مخالفت ندارم بلکه با 20 آموزشگاه بزرگ موسیقی که امروز در مشهد مشغول به فعالیت هستند هم مخالفت نکرده ام. بعضی آموزشگاه های موسیقی مشهد از آموزشگاه های تهران هم وسیع تر هستند. بنده با فسق و فجوری که در حاشیه کنسرت صورت می گیرد و جریانی است که نسل جوان ما را به فساد می کشاند، مخالفم